WARTO CZASEM SIĘ ZEŚWINIĆ
Na deskach Teatru Warsawy obyła się kolejna mocna sztuka „Świństwo” w reżyserii Adama Sajnuka.
Spektakl zrealizowany został na podstawie powieści francuskiej pisarki i eseistki Marie Darrieussecq pt. „Świństwo (Truizmy)”. Książka, napisana w 1996 roku, dziś jest już klasyką literatury feministycznej. Mimo publikacji w końcu XX wieku wywołała ona spore poruszenie, niemal skandal obyczajowy. Te okoliczności spowodowały, że w samej Francji książka rozeszła się w nakładzie ponad 600 tys. egzemplarzy. Przetłumaczona została na ponad 40 języków, w tym na język polski. U nas książka wydana została w 2018 roku w tłumaczeniu Barbary Walickiej.
Bohaterką sztuki jest młoda kobieta, której udaje się zdobyć wymarzoną posadę w niewielkiej perfumerii. Naiwna dziewczyna pracuje za skromne wynagrodzenie, a niezwykłym wyróżnieniem jest dla niej premia w postaci kremu. Dziewczyna z czasem staje się najbardziej popularną sprzedawczynią w perfumerii, ale głównie za sprawą masaży, które wykonuje na zapleczu sklepu. Z czasem, nie umiejąc wyznaczyć granic, zaczyna spełniać najbardziej wymyślne i ekscentryczne zachcianki erotyczne klientów. Dziewczyna jest wykorzystywana nie tylko przez własnego faceta, który widzi w niej jedynie obiekt seksualny, ale również przez właściciela sklepu, czerpiącego zyski z nierządu swojej pracownicy, a także klientów perfumerii, mogących zaspokoić swoje żądze. Dziewczyna nie zauważa, że jest poddawana przemocy, wręcz uznaje, że to zaczyna jej sprawiać przyjemność. Pewnego dnia w drogerii pojawia się marabut, afrykański mistyk, który za duże pieniądze „wypożycza” dziewczynę na cały tydzień. Jest to kluczowy moment historii, bo właśnie po tej wizycie następuje zdecydowana zmiana. Ciało kobiety zaczyna się buntować i zmieniać... Dopiero wtedy okazuje się, że czasem warto pozbyć się rzeczy, które nas ograniczają i stać się wolną osobą.
Sajnuk zastosował bardzo ciekawy i nieoczywisty zabieg, obsadzając trzy młode aktorki (Ada Dec, Justyna Fabisiak i Angelika Kurowska) w roli głównej bohaterki, trzy aktorki grające jednocześnie tę samą postać dziewczyny. Postaci głównej towarzyszy kilka postaci męskich, w które, z kolei, wciela się tylko jeden aktor (Konrad Żygadło).
Bardzo ciekawym zabiegiem jest wykorzystanie muzyki. Oprócz dźwięków odtwarzanych mechanicznie możemy słuchać na żywo akompaniamentu instrumentów perkusyjnych w wykonaniu Szymona Linette.
„Świństwo” jest ważnym głosem na temat pozycji kobiety w społeczeństwie zdominowanym przez mężczyzn, oraz, jakże często, przedmiotowego traktowania kobiet przez pryzmat ich ciała i seksualności. Sztuka może szokować i bulwersować widzów, ale bezsprzecznie warta jest poświęconego czasu.
Marta Chodorska
Fot. Rafał Meszka.
ŚWIŃSTWO
Marie Darrieussecq
Przekład: Barbara Walicka
Reżyseria i adaptacja: Adam Sajnuk
Obsada: Ada Dec, Justyna Fabisiak, Angelika Kurowska, Konrad Żygadło
Muzyka na żywo: Szymon Linette
Czas trwania: 90 minut (bez przerwy)
Data premiery: 27 listopada 2021 roku
Teatr Warsawy
Rynek Nowego Miasta 5/7